Białe Certyfikaty: potwierdzenie potrzebnej reformy
Białe certyfikaty, kluczowy element wsparcia efektywności energetycznej, boryka się z problemami, które hamują transformację energetyczną w Polsce. Nasi eksperci, już kilka miesięcy temu wskazali przyczyny obecnej sytuacji, jak również zaproponowali 5 postulatów, które usprawnią system. Propozycje te właśnie zostały potwierdzone w niezależnym raporcie Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego. To sygnał, że reformy są nie tylko potrzebne, ale i coraz częściej dostrzegalne przez rosnące grono przedstawicieli organizacji branżowych.
W obliczu unijnych celów klimatycznych, które zobowiązują Polskę do redukcji zużycia energii o 11,7% do 2030 roku, efektywność energetyczna stała się jednym z najpilniejszych wyzwań dla polskich przedsiębiorstw i gospodarki. Niestety, system białych certyfikatów, który miał być rynkowym narzędziem wsparcia dla inwestorów, w praktyce często działa jako bariera biurokratyczna, a nie zachęta. Długie oczekiwanie na rozpatrzenie wniosków – według Najwyższej Izby Kontroli średnio 240 dni, podczas gdy ustawowy termin to 45 dni – niejasne wytyczne i niespójne interpretacje przepisów przez Urząd Regulacji Energetyki zniechęcają przedsiębiorców do korzystania z tego instrumentu. W rezultacie wiele potencjalnych, energooszczędnych inwestycji jest wstrzymywanych lub całkowicie porzucanych.
Eksperci Energy Solution, widząc te problemy, przedłożyli Ministerstwu Klimatu i Środowiska pięć konkretnych postulatów, mających na celu usprawnienie systemu białych certyfikatów. Wśród nich znalazły się takie propozycje jak:
- Ogólnodostępna lista wniosków: Zapewnienie transparentności i bezstronności procesu poprzez publiczny rejestr złożonych wniosków. Umożliwiłoby to inwestorom śledzenie statusu ich dokumentacji, a także porównanie z innymi, co znacząco skróciłoby czas oczekiwania i pozwoliło na lepsze planowanie inwestycji.
- Ujednolicenie metod wyliczania oszczędności: Stworzenie jednolitych i jednoznacznych metod do określania oraz weryfikacji oszczędności energii. Dzięki temu wyeliminowane zostaną niespójne interpretacje i ryzyko odrzucenia wniosku z powodu błędów metodologicznych, a cały proces stanie się bardziej przewidywalny.
- Precyzyjne ramy czasowe dla pomiarów: Ustalenie konkretnych okresów i terminów pomiarów zużycia energii „przed” i „po” realizacji projektu. Jasne wytyczne co do dokumentowania oszczędności, ułatwią przygotowanie wniosku, co pozwoli uniknąć nieporozumień i przyspieszy proces decyzyjny.
- Możliwość korekty danych powykonawczych: Uznawanie drobnych rozbieżności w dokumentacji, o ile nie wpływają one na minimalny poziom wymaganych oszczędności. Elastyczność w tym zakresie sprawi, że inwestorzy nie będą tracić certyfikatów przez niewielkie błędy formalne, a zamiast tego zyskają możliwość ich poprawienia.
- Weryfikacja metodologii przed zakończeniem inwestycji: Umożliwienie zatwierdzenia metodologii obliczeń z wyprzedzeniem. Zredukowałoby to ryzyko odrzucenia wniosku, a inwestorzy mogliby przystąpić do projektu z pewnością, że ich działania spełnią wymagania regulacyjne.
Raport Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego popiera postulaty Energy Solution
W najnowszym raporcie Fundacja im. Kazimierza Pułaskiego zatytułowanym “Efektywność energetyczna w służbie bezpieczeństwa” (link), będącym niezależną analizą systemu białych certyfikatów, potwierdzono zbieżność oceny sytuacji i wniosków z tym, co Energy Solution pisało kilka miesięcy temu. Raport Fundacji wskazuje na te same systemowe problemy, które hamują inwestycje w efektywność energetyczną:
- przewlekłość rozpatrywania wniosków,
- brak transparentności procedur,
- niejednolitość interpretacji przepisów,
- bariery dla inwestorów w postaci braku możliwości korygowania dokumentacji.
Idąc dalej, Raport Fundacji zaproponował konkretne wnioski naprawcze, z których wiele jest zbieżnych z postulatami Energy Solution. Fundacja rekomenduje choćby wprowadzenie kompleksowej reformy, która powinna objąć uproszczenie procedur weryfikacyjnych, w tym ujednolicenie metod wyliczania oszczędności oraz możliwości korekty danych. Ponadto wskazuje na potrzebę systemowego wsparcia dla jakości audytów energetycznych, jak również zwiększenie zasobów kadrowych Urzędu Regulacji Energetyki, poprawę komunikacji z interesariuszami, reformę opłaty zastępczej oraz systemowe wsparcie dla jakości audytów energetycznych.
Tak spójne stanowisko dwóch podmiotów — biznesu i niezależnej organizacji pozarządowej — stanowi silny sygnał dla decydentów. A przypomnijmy, że Energy Solution już działa aktywnie w tym zakresie, a jej postulaty, które zostały przedstawione Ministerstwu Klimatu i Środowiska, były również dyskutowane podczas posiedzenia Podkomisji Stałej ds. Przedsiębiorczości w Sejmie RP. Wierzymy, że nasze propozycje, poparte teraz analizami Fundacji, mogą stanowić solidny impuls i podstawę do przeprowadzenia reformy, która przekształci system białych certyfikatów w efektywne narzędzie wspierające transformację energetyczną.
W Energy Solution aktywnie uczestniczymy w reformowaniu systemu wsparcia efektywności energetycznej. Jeśli Twoja firma planuje inwestycje w oszczędność energii – pomożemy je skutecznie przeprowadzić i zdobyć białe certyfikaty. Skontaktuj się z nami.